بررسی آستانه مساحت شیب خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی
حشمت‌اله آقارضی1؛ علی‌اکبر داودی‌راد2؛ مهدی مردیان* 3؛ مجید صوفی4
1مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
2دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
3دانشجوی دکتری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
4دانشیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
چکیده
شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به‌خصوص آستانه‌ها یکی از راه‌کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب میشود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه‌های آبخیز است که برای آن آستانه‌های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفومتری 14 خندق همراه با نمونه‌برداری خاک و خصوصیات پوشش گیاهی اندازه‌گیری شد. سپس با تحلیل‌های عاملی و خوشه‌ای، خندق‌های همگن منطقه مطالعاتی تعیین شد و رابطه توانی مساحت-شیب برای آن‌ها تهیه شد. طبق نتایج، همبستگی قوی بین مساحت با شیب آبخیز خندق‌ها مشاهده نشد. به‌طوری‌که ضریب تبیین از نقطه ایجاد و نقطه گسترش کل خندق‌های مطالعاتی به‌ترتیب برابر 0.111 و 0.1 به‌دست آمد. با توجه به نتایج، فرایند غالب در ایجاد و گسترش خندق‌های منطقه ظهیرآباد مربوط به تمرکز جریان و فرسایش خطی است که بر روی دامنه‌های شیب‌دار منجر به تشکیل و توسعه خندق شده است. با توجه به غالبیت بافت لومی خاک، تغییر کاربری و تخریب پوشش گیاهی در منطقه، پیشنهاد میشود تا ضمن بررسی الگوی استفاده از اراضی منطقه، بهینه‌سازی کاربری و تقویت پوشش گیاهی دامنه‌ای به‌منظور کنترل فرسایش خندقی انجام گیرد.
کلیدواژه ها: آستانه توپوگرافی؛ تحلیل خوشه‌ای؛ تحلیل عاملی؛ رسوبدهی؛ فرایند فرسایش
منبع: نشریه علمي پژوهشي مهندسي و مدیریت آبخیز، سال 1394، 6(1): 9-1.
تحلیل احتمال تجاوز از آستانه EC و pH آب زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آمار در دشت اراک- فراهان
منابع ,فرسایش ,شیب ,مساحت ,آبخیز ,استان ,مساحت شیب ,استان مرکزی ,ظهیرآباد شازند ,کشاورزی و ,منابع طبیعی ,حوزه آبخیز ظهیرآباد ,آبخیز ظهیرآباد شازند ,دانشکده منابع طبیعی، ,منابع طبیعی، دانشگاه
درباره این سایت